Brabants Landschap

Nieuwsbrief Weidevogelwerk - nr. 11 - April 2014 (04/04/2014)

       April - 2014



Weer aan de slag!

Helaas was Brabant niet de eerste provincie waar een kievitsei werd gevonden, maar het scheelde niet veel! Niet alleen de kievit zit al op eieren, maar ook veel andere vogels zijn al begonnen met broeden. Er zijn vele manieren om de weidevogels te beschermen. Goed contact met de boer is daarbij ALTIJD belangrijk. Zo loont het om eens op de trekker mee te rijden (zie nieuwsbrief nr.9) en kunnen er contracten worden afgesloten voor de bescherming van de weidevogelkuikens.

Ook de eerste cursussen zijn al gehouden, maar onderaan deze pagina kun je het volledige programma met de laatste data vinden. Het veldwerk kan weer beginnen! We wensen iedereen veel succes. Enne... vergeet de koffie niet. Met wat te drinken en gezelligheid houd je het langer vol ;-).

 

   • Weer aan de slag!

   • Eerste kievitsei

   • Initiatief van het jaar

   • Succes voor vroege vogels

   • Krijgen jouw kieviten ook een kans?

   • Proef vernatting

   • Belevenissen weidevogelbeschermer





 

Eerste kievitsei

7 maart werd het eerste Nederlandse kievitsei gevonden in de gemeente Zaltbommel. Twee dagen later werd het eerste kievitsei van Brabant gevonden door Henk Steenbakkers in Schijndel van Weidevogelgroep Rooi. Op de Schijndelse Heide vond hij maar liefst twee nesten met meerdere eieren. Hij was, samen met zeven andere vrijwilligers, nog net op tijd aangezien die zaterdag de boer het land ging bewerken. De nesten zijn met behulp van rieten mandjes verlegd en zo gespaard gebleven. Een interview met de gelukkige vinder is hier te vinden. Vorig jaar werd het eerste kievitsei in Brabant op 21 maart gevonden in Hooge Zwaluwe. Twee jaar geleden was dat op 11 maart tevens op de Schijndelse Heide. 

 

Initiatief van het jaar

Op de weidevogeljaaravond, 26 februari, werd door gedeputeerde Johan van den Hout de oorkonde 'Initiatief van het jaar' en het Gouden Ei (cheque twv €250,-) uitgereikt aan melkveehouder Harold van Nistelrooij. Hieronder de motivatie van de commissie:

Eind 2012 ging een project van start met als doel het vernatten van agrarische percelen ten behoeve van weidevogels. Een lastige klus, maar omdat er altijd figuren zijn die vanzelf meedenken was een oplossing snel gevonden. De greppels die bedoeld zijn voor áfwatering, kun je ook gebruiken voor béwatering. Het fenomeen greppelplasdras was geboren. Eén agrariër onderscheidde zich in het bijzonder vanwege zijn bijzondere medewerking. Maar, hij is ook genomineerd om zijn zicht op de toekomst. Om de effectiviteit van het weidevogelbeheer te vergroten heeft hij beheer ‘ingeleverd’ ten gunste van collega-agrariërs. Deze weidevogelboer belt altijd naar vrijwilligers (‘Vogel 1’ en ‘Vogel 2’) als bewerkingen op touw staan. Om al deze redenen heeft de commissie besloten de oorkonde voor het ‘Initiatief van het Jaar’ toe te kennen aan melkveehouder Harold van Nistelrooij uit Nuland.

Lees ook eens het artikel over de avond met een terugblik op 20 jaar weidevogelbescherming. Hier zijn ook de presenaties van de jaaravond te vinden.

Succes voor vroege vogels

Een groep zeer fanatieke nieuwe vrijwilligers in het Land van Heusden en Altena hoorde dat een perceel waar ze hun 8 eerste kievitlegsels hadden gevonden ’s morgens in alle vroegte, nog voor zonsopgang, bemest zou worden. Ze waren slechts een paar keer in het veld geweest, de boer deed dit jaar voor het eerst mee, en ook de betreffende loonwerker kende (nog) niets van weidevogelbescherming. Dan lijkt de kans van slagen niet zo heel groot. Maar enkele vrijwilligers uit de loopgroep stonden om 4.30 ’s morgens aan de akker, waardoor het toch lukte om 6 van de 8 legsels te sparen! Geweldig, als nieuwe mensen meteen zo fanatiek aan de slag gaan! Na afloop werd gezellig samen met de loonwerker een boterhammetje gegeten (onder de mesttank......), waarbij de loonwerker meteen het jaarverslag over de weidevogelbescherming in 2013 even doorlas… Hoe snel kan het soms gaan!

 

Krijgen jouw kieviten ook een kans?

Door verschillende weidevogelgroepen zijn alweer contracten afgesloten voro extra bescherming van de kievit. Op andere plaatsen wordt druk overlegd met diverse agrariërs. Hier krijgen kieviten straks de kans hun jongen op te laten groeien in een braakrand langs de akker. De agrariër krijgt daar uiteraard een passende vergoeding voor. En de kieviten in jouw gebied? Gun je die ook deze kans? Dat kan, als er ten minste 5 paar kieviten op een akker broeden. Voor meer informatie klik hier. Wil je gaan overleggen met je boeren, maar ben je niet zeker van je zaak? Neem dan contact op met de veldmedewerker in jouw regio! (West: Willem Veenhuizen, Midden: Anja Popelier, Oost: Marco Renes)

Over het verleggen van kievitsnesten bij sleepslangen door middel van GPS stond in de vorige nieuwsbrief een stukje. In dit filmpje wordt het gebruik van GPS in het veld uitgelegd. Wil je ook kievitlegsels verleggen met deze methode, zorg dan wel dat de kieviten tijdens de bewerkingen niet gaan zoeken naar hun legsels door de vogels van het perceel af te houden. Ze kunnen anders de conclusie trekken dat het legsel verloren is gegaan, en later niet meer terugkeren naar hun eieren. 

 

 

Proef vernatting

Ook dit jaar zijn de greppels in weidevogelgebied de Beerse Overlaet weer volgezet voor de weidevogels. Dit is het tweede, en laatste, jaar van een proef gestart door Waterschap Aa en Maas, ANV D'n Beerse Overlaet en Brabants Landschap om het gebied te vernatten. In de natte stukken komen namelijk insecten en bodemdieren voor wat vervolgens weer weidevogels aantrekt. Nieuw dit jaar was het werken met zonnepanelen om het water duurzaam en stiller de greppels in te pompen. Deze zijn gefinancierd dankzij een bijdrage van de Provincie Noord-Brabant en blijven ook na de proefperiode beschikbaar voor gebruik. Hier is te zien hoe de greppels worden volgepompt.

Vorig jaar hebben de vrijwillige weidevogelbeschermers van de WVG Maasdonk onder begeleiding van het Coördinatiepunt Landschapbeheer de vestiging van de weidevogels gemonitoord. Kort na het volpompen van de greppels verschenen weidevogels op de percelen. Het foerageergedrag concentreerde zich rond de greppels (binnen 2-3 meter) en werd het gehele broedseizoen waargenomen (foto onder). De monitoringsresultaten van het eerste jaar zijn op te vragen door een email te sturen naar jsloothaak@brabantslandschap.nl. 

 

Belevenissen weidevogelbeschermer

Op een middag in het seizoen 2013 belt een boer en vraagt wat dat voor een grote vogel is met zo’n kromme snavel. Ik vertelde hem dat dat wel een wulp moet zijn. Hij had die in zijn weiland zien opvliegen tijdens het kunstmest strooien en was even gaan kijken. (Hij had vorig jaar ook al een wulpennest gevonden!).

Toen ik hem vroeg waar dat dan wel was begon hij gemaakt geheimzinnig te doen waarop ik vroeg of ik een gok mocht wagen. Oké dan: “Op het middelste perceel achteraan aan de Nieuwveldweg” was mijn antwoord. “Verrek je wist het al”  was de reactie. Uiteraard had ik uit de gedragingen al gemerkt dat daar een wulp moest zitten, maar was nog niet echt gaan zoeken en nu hoefde het niet meer.  “Ik heb er een stuk hout bijgelegd, want iets anders had ik niet in de tractor” was de reactie. Ik feliciteerde hem en beloofde hem een beloning. Snel daarna ben ik gaan kijken en het nest met 4 eieren ruim gemarkeerd. Het gras was nog niet erg lang, maar je weet het maar nooit. Dus daarna naar de winkel om een grote zak M&M’s te halen voor zijn kinderen en die is met groot enthousiasme nog diezelfde avond ontvangen door de kinderen. Het stuk hout heb ik hem teruggegeven en hem hartelijk bedankt.

Een aantal dagen voordat er gemaaid zou gaan worden belde hij me op om te vragen of hij nog last kon hebben van de vogel. Ik kon hem geruststellen, want die was al twee weken uit en de stokken waren al weg. Dat wist ik zo zeker omdat tijdens een eerste controle juist de kuikens aan het uitkomen waren. Je moet maar geluk hebben!!

Ruim 10 dagen daarna werd ik opgebeld door een enthousiaste boer met de mededeling dat er grote wulpen rondliepen met 4 kuikens. Ze waren dus allemaal nog in levende lijve aanwezig. Dat er een of meerdere kuikens rond moesten lopen had ik aan het gedrag al gemerkt. Als een boer dan zoiets meldt geeft me dat een fantastisch gevoel en niet alleen door de inhoud van het bericht. Ze leven dan mee met wat er in het veld gebeurt en dat geeft mij een geweldig gevoel. Uiteraard kon ik me niet beheersen en moest gaan kijken. In de vroege avond na geduldig wachten achter het hoge gras zag ik er twee lopen over het weiland. Dus er naar toe om een foto te maken en dat lukte wonderwel. Toch nam het kuiken de benen (of moet ik zeggen: de poten?) en kroop in een droog slootje tussen de hoge begroeiing. Ook daar heb een foto van kunnen maken. Teruglopend kwam mijn adrenalinepeil weer terug op het normale niveau. Op de foto’s zijn dus een wulpenkuiken op een kaal weiland en in een droge sloot te zien.

Wat kan weidevogelbescherming toch mooi zijn!!!

Door: Jaap Wijdenes, Weidevogelgroep Laarbeek

KLIK HIER OM U AAN TE MELDEN OF KLIK HIER OM U AF TE MELDEN VOOR DEZE NIEUWSBRIEF
U KUNT DEZE NIEUWSBRIEF OOK ONLINE LEZEN INDIEN DEZE NIET GOED WORDT WEERGEGEVEN

Deze nieuwsbrief is mede tot stand gekomen dankzij:   Nationale Postcode Loterij     Provincie Noord Brabant