Brabants Landschap

Weidevogelwerk - nr. 17 - Mei 2015 (07/05/2015)

       Mei - 2015



Tijdgebrek

Fanatieke weidevogelbeschermers zullen het herkennen: in deze tijd van het jaar zouden we zó graag over dubbele, of zelfs driedubbele tijd beschikken! “Zo lang het licht is” zijn we, samen met de vrijwilligers en boeren,  in het veld te vinden om waar mogelijk te voorkomen dat weidevogellegsels en -kuikens verloren gaan tijdens agrarische werkzaamheden. Een vermoeiende maar tegelijk prachtige tijd van het jaar. Prachtig, omdat je daadwerkelijk iets kunt doen voor het behoud van de weidevogelstand. Maar ook omdat je dankzij het beschermingswerk er regelmatig bij staat wanneer er kuikens uit het ei komen, of wanneer ze hun eerste stapjes op de akker doen. Puur genieten tussen alle hectiek van de bescherming door. Tussen de bedrijven door moet dan nog tijd gevonden worden om weer een “Weidevogelwerk” te produceren. Want juist in deze drukke tijden willen de beschermers graag weten hoe het in andere gebieden gaat, en de nieuwtjes uit weidevogelland van ons horen. We wensen je dan ook veel leesplezier toe, wanneer je ’s avonds met de benen op de bank geniet van de welverdiende rust. 

 

Tijdgebrek
 
De maaimachines komen eraan: reddende rustzones!!
 
Mandjes op akkers
 
Ringonderzoek kievitkuikens
 
Nieuwe weidevogelgroep
 
Gastlessen
 
Kansen voor de kievit met resultaat
 
Lintjes groene vrijwilligers
 
Weidevogelbescherming digitaal: tips!
 




De maaimachines komen eraan: reddende rustzones!!

Hoewel veel grutto’s vanwege droogte en kou nog maar net zitten te broeden, gaan boeren de komende week waarschijnlijk massaal aan het maaien! Ben je er zeker van dat er een grutto of wulp zit te broeden, en je weet ook in welke hoek van het perceel, dan kan een rustzone de oplossing bieden. Daarvoor hoef je het legsel niet ‘tot op het ei’ op te sporen. Een rustzone is 0,1 tot 1 hectare groot. De boer laat daar tegen vergoeding het gras staan tot er geen legsels of jongen meer aanwezig zijn. Voor meer informatie bel je de veldmedewerker in jouw regio (Marco 06 523 188 41, Willem 06 106 904 77 of Anja 06 105 909 68). Voor meer informatie kun je ook kijken op onze website.

Mandjes op akkers

Nu bijna overal de bewerkingen op akkers klaar zijn hoeven eventuele nieuwe legsels niet meer in mandjes gelegd te worden. Leg de locatie zo mogelijk vast vanaf de weg, ga niet onnodig naar het nest. Want, bij elk nestbezoek verhoogd de kans op predatie. Zeker in de wat kleinschaligere landschappen met veel roofdieren kan dat effect aanzienlijk zijn.

Mandjes zijn in één geval nog wel nuttig: bij legsels op aardappelakkers. Het gebruik van een mandje kan voorkomen dat de eieren naar beneden rollen als de aardappelruggen afkalven door droogte of regen. 

 

Ringonderzoek kievitkuikens

Volgend jaar, 2016, wordt door Sovon Vogelonderzoek Nederland en Vogelbescherming uitgeroepen tot het jaar van de kievit!  Aanleiding is de snelle achteruitgang van deze - nog - algemene boerenlandvogel. In het jaar van de kievit wordt meer aandacht gevraagd voor deze soort, en wordt geprobeerd meer te weten te komen over de mogelijke oorzaken van de achteruitgang. Er zal vooral gezocht worden naar mogelijkheden om de overleving van kuikens te verbeteren.  

Aan ons, Brabantse weidevogelbeschermers, de eer om in het voorbereidende jaar op ‘Het jaar van…..’ alvast een pilot te draaien voor de kievit. Hoe zit dat nou precies met de kuikenoverleving? En dan in onze provincie specifiek op maïspercelen? We maken hier een sterke koppeling met de maatregelen die we de afgelopen drie jaar hebben genomen in het kader van het project “Kansen voor de Kievit”. Na veel wikken en wegen zijn er twee pilotgebieden in Brabant naar voren gekomen en dat zijn de Beerse Overlaet en de Schijndelsche Heide. Inmiddels zijn in beide gebieden de eerste kievitkuikens geringd. Zij worden nauwlettend door de vrijwilligers in de gaten gehouden. In een volgende nieuwsbrief laten we weten hoe het gegaan is, met kuikens en hun volgers!

Van kuiken CS zijn beelden te zien op youtube: https://youtu.be/IIpJ5wGhmBw.

Nieuwe weidevogelgroep

Precies aan het begin van het broedseizoen werd in de gemeente Bernheze een compleet nieuwe weidevogelgroep opgericht. In antwoord op een vraag van de gemeente meldden zo’n 10 mensen vanuit IVN Bernheze en WBE Aa & Leijgraaf zich aan om het beschermingswerk op zich te nemen. Binnen 3 weken was “Weidevogelbescherming Bernheze” operatief!  De plaatselijke ZLTO-afdeling en de gemeente ondersteunen het initiatief. Inmiddels wordt bij 5 bedrijven op z’n 200 hectare aan bescherming gedaan: een behoorlijke oppervlakte voor een beginnende groep!

Zowel de vrijwilligers als de boeren zijn erg enthousiast en ook de loonwerkers doen hun uiterste best de legsels te ontzien. Boeren helpen waar nodig nesten of jongen te verplaatsen en hebben inmiddels zelf ook stokken in de trekker liggen zodat ze legsels kunnen markeren.

Vrijwilligers houden elkaar op de hoogte via een groepsWhatsApp en onderhouden goede contacten met boeren en loonwerkers. Een aanrader voor andere groepen! Hierdoor kunnen de vrijwilligers vaak aanwezig zijn tijdens de werkzaamheden op het land. Een van de boeren heeft inmiddels een braakrand aangelegd om de kansen voor kievitkuikens te vergroten. Kortom: een zeer veel belovende start voor “Weidevogelbescherming Bernheze”! Meer info bij coördinatrice Laura van Venrooij-Wilbers via lauraven@home.nl.   

 

 

 

Gastlessen

Onder het motto: ‘Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’ verzorgen weidevogelbeschermers van steeds meer groepen gastlessen op scholen. Kinderen raken zo al jong bekend met weidevogels, en leren waarom juist deze vogels bescherming nodig hebben. 

Zo is Wil Hettema uit Schijndel hier al jaren mee bezig, en in het land van Heusden en Altena zijn Henk van Diest en Len Bruining ermee aan de slag gegaan. In Waalwijk kreeg de weidevogelgroep subsidie van de Rabobank voor de aanschaf van enkele GPS-apparaten. De bank vroeg als wederdienst  een maatschappelijke tegenprestatie,  waardoor ook Henk Bergmans de afgelopen tijd voor de klas heeft gestaan om uitleg te geven over weidevogels en het beschermingswerk. Geweldig om de jongelui enthousiast te maken. Wie weet komen hier in de toekomst onze nieuwe vrijwilligers uit voort! 

En omdat in Waalwijk steeds meer van de huidige vrijwilligers schijnen te lijden aan PHPD (pijntje hier, pijntje daar) zullen die daar meer dan welkom zijn. 

 

Kansen voor de kievit met resultaat

De Rooise weidevogelgroep neemt in haar zoekgebied vanaf het begin met succes deel aan “Kansen voor de kievit”, maatregelen voor de kievit op bouwland. Op de melkveehouderij van André Boekhorst gebeurt dat dit jaar voor de 4e keer.  Dat maakt ons nieuwsgierig naar het verloop van het aantal broedgevallen op dat bedrijf…

De maatregelen werden voor het eerst genomen in 2012. In de 2 jaar daarvoor broedden hier resp. 12 en 6 kieviten. In 2012 waren dat er 17, waarna het aantal broedende kieviten op dit bedrijf opliep tot  47 in 2014. Het uitkomstpercentage is elk jaar hoog. Hoewel het perceel voor 2015 verpacht is aan een aardappelteler, was André Boekhorst bereid om de rand uit de pacht te nemen en ook dit jaar weer als braakrand voor kieviten in te richten. Geweldig, zoals deze agrariër rekening houdt met de weidevogels op zijn bedrijf! We zijn heel benieuwd wat dit jaar het effect is van de extra aandacht die op dit bedrijf door boer en vrijwilligers aan de weidevogels wordt gegeven. 

Lintjes groene vrijwilligers

Tijdens de ‘lintjesregen’ van 2015 werden twee top-weidevogelvrijwilligers van Brabants Landschap verrast met een Koninklijke Onderscheiding als lid in de Orde van Oranje-Nassau. Deze onderscheiding wordt uitgereikt aan vrijwilligers die zich voor de samenleving bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt. Brabants Landschap is één van de organisaties die de aanvraag van deze onderscheidingen heeft ondersteund. 

Len Bruining is sinds 1998 actief als coördinator weidevogelbescherming in het Land van Heusden en Altena. Dankzij Len is de weidevogelgroep uitgegroeid tot een professionele organisatie met 62 vrijwilligers en 107 agrarische bedrijven. Het weidevogelseizoen betekent voor Len: “lange werkweken, met soms dagen van wel 15 uur, met prachtige momenten zoals het zien van jonge weidevogels en boeren die zelf aan weidevogelbescherming doen”. Natuurlijk zijn er ook tegenslagen, dat is onlosmakelijk verbonden met weidevogelbescherming. Juist het om kunnen gaan met deze tegenslagen is één van de sterke punten van Len. Het Brabants Dagblad wijdde er een mooi artikel aan.

Herman Winkelmolen is coördinator van het Weidevogelbeschermingsteam Asten-Someren. Daarnaast neemt hij  deel aan vogeltellingen en plaatst en controleert hij steenuilenkasten. Ook zet hij zich in voor het IVN Asten-Someren als natuurgids en is hij regelmatig in de Botanische Tuin in Heusden aan het werk. Meer info over de motivatie en de onderscheiding is te vinden op deze website.

Weidevogelbescherming digitaal: tips!

Moderne weidevogelgroepen maken volop gebruik van digitale mogelijkheden om contact te houden of te leggen, met elkaar, met de boeren, met nieuwe vrijwilligers of andere groepen.

Sommige groepen maken per zoekgroepje wekelijks een verslagje wat per email wordt rondgestuurd aan de andere zoekgroepen en de boeren. Zo is iedereen meteen op de hoogte.

Anderen houden contact via een groeps-WhatsApp. Met het intikken van 1 berichtje bereik je iedereen in de groep. Sneller, makkelijker en nog eens na te lezen. (“Zou het droog blijven?”, “ik breng koffie mee” , “de wulp zit er nog”)

Locaties van gevonden legsels worden door steeds meer groepen ingevoerd met Trimble of Smartphone, waardoor je heel gemakkelijk een kaartje kunt mailen naar de betreffende boer. Die ziet precies waar de legsels op zijn perceel liggen. Dat vergroot de betrokkenheid. Ook kun je een digitaal ingevoerd legsel met dezelfde apparatuur gemakkelijk terug vinden in het veld. De stokken kunnen dus weg als er geen werkzaamheden (meer) nodig zijn op het land, wat de kans op predatie verkleint.

Een online groepspagina is een prachtig middel om het werk van je groep onder de aandacht te brengen. Veel mensen die interesse hebben om aan de slag te gaan, zoeken hun weg via internet. Op www.brabantslandschap.nl/zelf-aan-de-slag/natuurwerkgroepen/#137 zijn de werkgroepen te vinden die nu al een eigen pagina hebben. Sta jij nog niet op de kaart? Vul dan dit formulier in en stuur het met een aantal foto's naar svanloon@brabantslandschap.nl. Wij maken dan de groepspagina voor jullie aan!

 

KLIK HIER OM U AAN TE MELDEN OF KLIK HIER OM U AF TE MELDEN VOOR DEZE NIEUWSBRIEF
U KUNT DEZE NIEUWSBRIEF OOK ONLINE LEZEN INDIEN DEZE NIET GOED WORDT WEERGEGEVEN

Deze nieuwsbrief is mede tot stand gekomen dankzij:   Nationale Postcode Loterij     Provincie Noord Brabant