Brabants Landschap

Voer die patrijs in!

Nee, letterlijk invoeren hoeft natuurlijk niet, want gelukkig zijn ze er nog in Nederland. Niet overal meer, maar Zeeland en Brabant zijn toch wel de 'betere' provincies voor deze akkervogel. Met invoeren bedoelen we invoeren op www.waarneming.nl. Zie je een patrijs, dan is dat waardevolle informatie die alleen benut kan worden als het ergens wordt ingevoerd. Vorig jaar - in 't jaar van de patrijs - zijn naast tellingen ook voorbeeldprojecten uitgevoerd, waaronder 8 in Brabant. In deze voorbeeldprojecten wordt goed gevolgd wat er met de patrijzen gebeurd en of ze profeit hebben van de maatregelen die zijn genomen. Maar, we willen dit op meer plekken gaan doen en daarvoor hebben we ook jouw waarnemingen en zelfs die van je vrienden en kennissen nodig. Hou daarom oren en ogen open tijdens veldwerk of een wandeling en zorg dat iedere patrijs op www.waarneming.nl wordt ingevoerd. Vergeet niet om ook even het biotoop aan te geven! 

Volg de Werkgroep Patrijs via www.facebook.com/WerkgroepPatrijs

Kopbal Van Patrijssie genomineerd

De rake kopbal van Robin van Patrijssie tegen Spanje behoort volgens de International Avis Conservation Society (IACS) tot de vijftien mooiste doelpunten van de Vogel Kampioenschappen. Bezoekers van de website van de wereldvogelbond kunnen bepalen welke treffer ze het allermooist vinden.

Van Patrijssie heeft concurrentie van onder anderen James Roodborstuez, de topschutter van het VK, en Lionel Meessie. Ook het doelpunt waarmee Mario Gruttoz de VK-finale tegen Argentinië besliste, staat bij de genomineerden.

Echt een levenservaring

In 2014 werd weer extra bescherming geboden aan broedende kievitten en hun jongen via het project Kansen voor de Kievit. Het concept is niet nieuw, want we startten er in 2011 al mee. Maar, we hebben steeds beter in de vingers wat er nodig is om kievitten compleet te beschermen: de maïs later inzaaien om de nesten met rust te laten en opgroeibiotoop creëren voor de kuikens in de vorm van stroken en randen.

Dankzij jullie inspannigen zijn er afspraken gemaakt met boeren en is er goed gemonitoord wat er precies gebeurd op en rond het perceel met speciaal beheer. Er zijn veel succesvolle voorbeelden, maar één willen we hier even extra aandacht geven. Dat betrof een maïsakker van een agrariër in het werkgebied van de WVG Deurne. Bij de naam Bert Joppe begint er misschien een lampje te branden?

Eind maart trof de loopgroep een perceel aan waar wel 25 kievitten opvlogen. Al snel bleek dat er veel nesten aanwezig waren, dus is Bert gaan praten met de eigenaar. Vorig jaar wilde hij nog van geen overeenkomst weten. Maar, zoals zo vaak..... de aanhouder wint en dit jaar werd een afspraak gemaakt tussen de weidevogelgroep en de boer om het perceel met rust te laten tot 15 mei en bovendien twee stroken langs de kanten van het perceel helemaal niet te bewerken dit seizoen (braak). Het perceel is een paar weken later volledig afgelopen en er konden 27 kievtslegsels en een scholeksterlegsel vastgeteld worden. Er is niet gemarkeerd en het perceel is verder met rust gelaten. Pas toen na 15 mei geploegd ging worden zijn 5 nog niet uitgekomen legsels in mandjes gelegd en later deels verplaatst door de boer zelf. Bij het inzaaien om 20 mei is Bert mee op de trekker gegaan. "Echt een levenservaring! Ongelofelijk, je ziet de kuikens zo veel beter mooi van de tractor weglopen.  De schol was uit, 3 jongen prachtig!", zijn z'n eigen woorden. Een aanrader dus voor iedere weidevogelbeschermer om een keer mee op de trekker te gaan. 

Met de telescoop is het perceel wekelijks goed geobserveerd en uit de verwerkte gegevens blijkt dat minimaal 45 kuikens vliegvlug zijn geworden. "Kraaien hebben we amper boven het perceel gezien, want die werden gelijk aangevallen door tientallen kievitten."   

Veldleeuweriken, boerenzwaluwen, ringmussen en spreeuwen. Het gaat al lange tijd niet goed met deze boerenlandvogels. Nu blijkt dat insectenetende vogels, in gebieden met hoge concentraties van het landbouwgif imidacloprid in het oppervlaktewater, nog harder achteruit gaan dan in gebieden met lage concentraties. Wetenschappers noemen het een overduidelijk verband. Op dit filmpje wordt eenvoudig uitgelegd hoe het zit: www.youtube.com/watch?v=cjgaQ0_JMM0

De giffen zitten ook in producten die je gewoon in de winkel of bij de dierenarts kunt kopen. Vele duizenden Nederlandse consumenten hebben die spullen in huis (of tuin) zonder het te weten, want de fabrikant zet nooit met grote letters 'GIF' op de verpakking.
Het werkzame bestanddeel imidacloprid is ontwikkeld door chemiebedrijf Bayer dat het in allerlei producten gebruikt, onder merknamen als Admire, Advantage, Advantix, Confidor, Belem, Gaucho, Maxforce, Provado, Premise, Gardiflor. In de tuin wordt het gebruikt tegen bladluis of witte vlieg en tegen vlooien bij huisdieren (sommige vlooienbanden voor honden en katten bevatten het gif ook). En veel mierenlokdoosjes bevatten het spul.

Niemand wil natuurlijk medeverantwoordelijk zijn voor het doden van boerenlandvogels, maar ook insecten en bijen. Koop daarom geen gif en als je het per ongeluk aanschafte dan moet het verantwoord worden opgeruimd. Dat kan bij het depot Klein Chemisch Afval, maar Vara Vroege Vogels roept op om het naar de producent terug te sturen. Het is van levensbelang voor veel dieren dat de resten imidacloprid niet in het milieu terecht komen! Wij vinden dat Bayer zijn verantwoordelijkheid moet nemen en het is ook een signaal dat consumenten willen dat imidacloprid helemaal verdwijnt van de markt. Heb je zulke producten thuis liggen, laat dan je stem horen en stuur ze op kosten van de producent terug.

Onderstaand het Antwoordnummer van Bayer in Nederland. U kunt daar de ongewenste imidacloprid naar opsturen zonder op de brief of het pakje een postzegel te hoeven plakken. Schrijf er ook even bij dat u vindt dat deze natuurdodende gifstoffen van de markt verdwijnen.

Bayer Nederland
Antwoordnummer 5055
3600 XM Mijdrecht

Pakketje met poep

Het is vrijwillige weidevogelbeschermers dit jaar weer gelukt om een nestje van de gele kwikstaart te vinden! We hebben er voorzichtig een kleine camera bij gezet, die prachtige beelden opleverde. Aan het eind van het filmpje wordt een 'pakketje met poep' van de jongen uit het nest gehaald. Dat doen veel zangvogels, zodat ze zonder de witte uitwerpselen niet opvallen voor roofvogels.

Het filmpje is te bekijken op: http://youtu.be/XaiHV03etcc

Vakspecialist

In tegenstelling tot de ervaringen in Deurne met een 'kievitten-luchtmacht' die kraaien te lijf gaan, kregen we onlangs een heel andere ervaring binnen van WVG Summers Landschap

Op de regenachtige maandagochtend 12 mei was ik met collega-weidevogelbeschermers Cees en Jos op pad in Someren-Eind, waar we getuige waren van een bijzondere gebeurtenis. Aangekomen bij een groot perceel pas gezaaide mais waar de mais net door grond prikte zagen we een groep van zo´n 40 kieviten een boven het perceel vliegende kraai attaqueren. In tegenstelling tot wat je meestal ziet liet deze kraai zich niet wegsturen. Zich verwerend zette deze door. Ook op de grond moest de kraai alle zeilen bijzetten, maar de kraai had een plek op het oog en daar moest en zou ie wezen. De kraai pakte daar een ei, vloog er laag mee weg, landde een paar honderd meter verder op de grond aan een weg met eikenbomen en at het ei op. Kwam gelijk weer terug, laag vliegend deels vrijwel op maaiveldniveau door een sloot, bij het perceel weer hoger vliegend. En toen kwam het. Uit de weer massaal aanvallende kieviten vielen er vanaf een hoogte van een meter of 10 twee, een paar meter van elkaar, uit de lucht. De kraai dook gelijk op 1 van de 2, fel pikkend en leek vervolgens weer met een ei weg te vliegen. Wij zijn naar de plek gelopen en daar lagen 2 dode kieviten, 1 zonder kop. De kieviten leken tijdens de chaotische massale aanval tegen elkaar gevlogen. Eén gelijk dood, en de ander ook, of op de grond binnen 3 seconden gedood door de kraai.

Vervolgens zijn we weer terug naar de weg gelopen. De kraai kwam terug en herhaalde de werkwijze. Op een andere plek op het perceel twee keer een ei en weer opgegeten op de grond onder de eikenbomen. We zijn weer gaan kijken op de plek en vonden een nest met nog 1 ei en een kapot ei er vlakbij. Vervolgens nam de kraai ook op een andere plek nog 2 eieren mee.

We hadden niet de indruk dat onze aanwezigheid er wat mee te maken had. De eerste gebeurtenissen vonden een paar honderd meter van ons vandaan plaats toen we aankwamen, de volgende 2 eieren werden gepakt toen we weer op de weg stonden, ca 200 m van de locatie, alleen het eerste van de laatste 2 eieren werd gepakt toen we bij de tweede locatie stonden.

Ik heb nog nooit gezien dat een kraai zo doelgericht bezig was met kieviteieren. Mijn ervaring is dat ze zich altijd laten wegsturen door massaal attaquerende kieviten. Het ging hier niet om gemarkeerde kievitnesten. Maar ook het markeren van nesten lijkt geen invloed te hebben. Jaarlijks hebben we meerdere verlaten kievitnesten waar we de markeerstok met feloranje vlaggetje bij laten staan waar de eieren weken later nog bij liggen. Deze kraai leek echter een echte vakspecialist, die blijkbaar maar eens in de zoveel tijd toesloeg want we zagen tijdens het lopen naar de ´plaatsen delict´ nog een nest met 2 en een nest met 4 eieren. Als de kraai dit gedrag de hele dag zou vertonen zou er geen ei blijven liggen. Wij waren zo´n drie kwartier bij het perceel waarbij de kraai door ons gestoord werd gedurende de ca 25 minuten dat we op en langs het perceel liepen

De kraai at de eieren zelf op. Je zou verwachten dat de kraai al deze moeite doet vanwege opgroeiende jongen. 

Groet Willem